تحلیل گفتمان وصیت‏نامه ‏ی شهدای جنگ تحمیلی

Authors

علی ربیعی

دانشیار گروه مدیریت رسانه و ارتباطات دانشگاه پیام نور تهران امیرحسین تمنایی

دانشجوی کارشناسی ارشد ارتباطات دانشگاه تهران

abstract

این مقاله به مطالعه و تحلیل پنجاه وصیت­نامه برگزیده از رزمندگان جنگ پرداخته و بر اساس نظریه گفتمان لاکلا وموف توجه خود را بر گفتارهای خاص و ظرفیت مفصل­بندی­شان معطوف ساخته­است. به عنوان نقطه شروع برای پاسخ دادن به این سوالات، مضامین و محورهای اصلی وصیت­نامه شهدا را استخراج کرده و سپس شناسایی شده­اند که چه نشانه­هایی دارای موقعیتی ممتازند و در رابطه­ی با نشانه­های دیگر چگونه در آن گفتمان تعریف می شوند؟ همچنین به این سوال پرداخته شد که وصیت­نامه­ها از طریق قراردادن عناصر در رابطه­ای خاص با یکدیگر، چه معانی­ای را تثبیت و حفظ می­کنند و چه معانی بالقوه­ای را حذف و طرد می­سازند؟ مضامین و محورهای اصلی وصیت­نامه­ها عبارت بودند از: «ولایت فقیه و رهبری امام خمینی»، «استکبارستیزی و در رأس آن آمریکا»، «واقعه کربلا و شهادت امام حسین(ع)»، «حجاب»، «نماز جماعت و نماز جمعه»، «نفی زندگی دنیایی» و «توصیه به گریستن برای شهدای کربلا به جای گریستن برای شهادت خودشان». در این میان عنصر «ولایت فقیه و رهبری امام خمینی» دال مرکزی به حساب می­آید که دال­های دیگر پیرامون آن مفصل­بندی می شوند و معنا می­یابند و بر اساس نظر لاکلاوموف، معنای دال­های پیرامونی از طریق عمل مفصل­بندی حول دال و نقطه مرکزی تثبیت می­شود. بنابراین ما می­توانیم از «گفتمان شهدا» سخن بگوییم؛ گفتمانی که از رزمندگان سوژه­هایی ساخته است که جز به آخرت فکر نمی­کنند؛ سوژه­هایی که خود قبل از کشته­شدن به آغوش مرگ می­روند و شهادت در جنگ تحمیلی را هم­چون جان دادن در واقعه کربلای سال 61 هجری می­دانند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل بافت مشروعیتی گفتمان جنگ تحمیلی

مقاله حاضر، بی‏آنکه منابع مشروعیت‏بخش فرازبانی را انکار کند، در پی بررسی کاربرد انواع روش‏های مشروعیت‏بخشی از طریق زبان به کنش‏ها و اعمال سیاسی در طول جنگ تحمیلی است. به عبارت دیگر، با مفروض پنداشتن قابلیت‏های زبان در تولید مشروعیت برای اعمال و کنش‏ها، پرسش آن است که: کنش‏گران میدان سیاست، از چه شیوه‏هایی برای تولید مشروعیت کلامی تصمیمات و اعمال مرتبط با جنگ بهره جستند؟ بدیهی است تحلیل گفتمان ب...

full text

تحلیل سنگ‌نوشته‌های شهدای شیراز در جنگ تحمیلی از منظر نشانه‌شناسی لایه ای

نشانه‌شناسی، مطالعۀ نظام‌مند نشانه‌هاست که به‌عنوان یکی از ابزارهای کارآمد امروز توانسته است در تحلیل بسیاری از متون مؤثر باشد و نشانه‌شناسی لایه‌ای به‌مثابۀ یک دیدگاه نظری، زمینه را برای تحلیل متون چندوجهی که شامل نشانه‌های زبانی و غیرزبانی است، فراهم می‌کند. این پژوهش به تحلیل سنگ‌نوشته‌های قبور شهدا از منظر نشانه‌شناسی لایه‌ای پرداخته‌است. سنگ‌نوشتة قبور شهدا به‌مثابۀ متون چندوجهی، حاوی نشان...

full text

بررسی دیدگاه تربیتی شهدای جنگ تحمیلی استان کرمانشاه به استناد وصیت‌نامه آنها

وصیت‌نامه شهدا، متفاوت با مفهوم معمول وصیت‌نامه، آرمان‌ها، عقاید و همچنین توقعات نویسنده از جامعه و نسل آینده را با خود به همراه دارد. شهدا آنچه باید باشد را در مقابل آنچه هست، طلب دارند. به همین دلیل، در آثار مکتوب آنان، نقشه راه در ابعاد مختلف مطرح است. تربیت نیز به عنوان یکی از ابعاد رشد و بالندگی انسان در وصیت‌نامه شهدا نمود قابل تأملی دارد. استخراج دیدگاه تربیتی شهدا به نوعی هم اَدای دَین اس...

full text

تحلیل سنگ نوشته های شهدای شیراز در جنگ تحمیلی از منظر نشانه شناسی لایه ای

نشانه شناسی، مطالعۀ نظام مند نشانه هاست که به عنوان یکی از ابزارهای کارآمد امروز توانسته است در تحلیل بسیاری از متون مؤثر باشد و نشانه شناسی لایه ای به مثابۀ یک دیدگاه نظری، زمینه را برای تحلیل متون چندوجهی که شامل نشانه های زبانی و غیرزبانی است، فراهم می کند. این پژوهش به تحلیل سنگ نوشته های قبور شهدا از منظر نشانه شناسی لایه ای پرداخته است. سنگ نوشته قبور شهدا به مثابۀ متون چندوجهی، حاوی نشان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات جامعه شناختی

جلد ۲۰، شماره ۲، صفحات ۱۶۱-۱۸۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023